Hava yolu yolcu taşıma sözleşmesi her ne kadar tüketici işlemi gibi görünse de esasen bu işlemler Türk Ticaret Kanunu’nda düzenlendiği için tüketici işlemi sayılmamaktadır. Bu nedenle açılacak davaların veya dava öncesi yapılacak işlemlerde davanın ticaret mahkemesinde görüleceği göz önünde bulundurularak dava öncesi gerekli işlemler yapılmalıdır.
Örnek Mahkeme Kararı
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin, davalıdan … tarihinde …. (…) saat ….’da kalkan …. bilet numaralı uçakla, …. (…’a) gideceğini,…. …’dan direkt …’ya uçak seferi olmaması nedeniyle biletin İstanbul aktarmalı alındığını, müvekkilinin normal şartlarda … günü saat …’da ….’dan kalkan uçakla önce … Pazar günü saat …’de İstanbul olacağını, İstanbul’da yapılan bu aktarma dolayısıyla hava limanı içerisinde bir kaç saat bekledikten sonra, … Pazar günü saat …’da İstanbul’dan kalkan uçakla …’ya aktarma yapacağını, ayrıca davacının … daki işlerini hallettikten sonra … bilet numaralı … günü saat …’de ….’dan kalkan uçakla İstanbul’a döneceğini, … tarafından planlanan uçak seferleriyle normal şartlar da, … günü Saat …’da İstanbul’da olmayı planladığını, davacının aynı gün içinde ….’dan tekrar İstanbul’a dönmesinin sebebi; ….’ın … şehrinden …’nın … şehrine uçak seferlerinin çok seyrek ve zor şartlarda gerçekleşmesi, diğer ulaşım yollarının uzun ve zahmetli olması nedeniyle, …nından gerçekleştirilen uçuşların son derece konforlu ve sorunsuz olması nedeniyle, … ait …. günü …. kalkış saatli … uçağına bilet aldığını, müvekkili ile … arasında yapılan bilet satış sözleşmelerine güvenerek, kendisinin bu uçağa rahatlıkla yetişebileceğini tahmin etmiş olduğunu, … tarihinde …’dan saat ….’da kalkan ….na ait uçak kalkıştan çok kısa bir süre sonra yolculara detaylı bir şekilde açıklanmayan nedenlerle ve planlı teknik bir sebepten dolayı uçağın İstanbul’a gidemeyeceğini ve …. (şehrine) iniş yapması gerektiği belirtildiğini, …. tarafından planlı denilen söz konusu iniş nedeniyle davacı müvekkili ve diğer yolcuların oldukça zor durumda bırakıldığını, iniş yapıldıktan sonra yolcuların etrafı bantla çevrildiğini ve başlarına bir güvenlik konulduğu, müvekkil’in ve diğer yolcuların su, yiyecek ve lavabo ihtiyaçlarının karşılamadığını, bir kaç saat geçince yolcuların tekrar uçağa geri çağrıldığını, uçaktaki arıza giderilmediğinden hava limanı içine geri dönmüş olup aynı şartlarda beklemeye maruz bırakıldığını, bir kaç saat geçmesinin ardından artık uçağın uçamayacağı bildirildiğini, davacının … yapılan planlı teknik iniş nedeniyle, söz konusu … ve İstanbul’a olan iki adet biletinden yararlanamaması rağmen, İstanbul’a süren yolculuk ve İstanbul hava limanı ofisinde yapılan görüşmeler nedeniyle, …. ait … günü …. kalkış saatli … uçağını da kaçırdığını, … ki uçuş kaçırıldığı için totalde 105,47 Amerikan doları ceza ödeyerek, bilet parası olan 290 Amerikan Dolarını iade aldığını, müvekkilinin 105 dolar zarara uğramış olmakla beraber, Rusya’ya gitmek için bu sefer de…. ait … tarihli saat … uçağına bilet aldığını, bu bilete ise 580 Amerikan Doları ödediğini, … tarafından yapılan planlı teknik iniş nedeniyle, uçağını kaçıran Davacının … ile arasında sözleşmeye güvenmesi nedeniyle hem 105 Amerikan Doları ceza ödediğini, hem de daha pahalıya yeni bir bilet almak zorunda kaldığını, yaklaşık 10 saat boyunca havalimanında hiç bir temel ihtiyacını karşılayamadan bekletildiğini, 10 saat sonunda ancak otele yerleştirildiğini, tüm bunlara rağmen planlanan hiç bir uçuşa yetişilemediğini, davacının …’da yapılması planlanan iş görüşmesinin iptal olduğunu, bu sebeple iş hayatının olumsuz etkilendiğini beyanla; müvekkilin edimin hiç ifa edilmemesi nedeniyle yoksun kaldığı 1900-Euro bilet ücretinin dava tarihi itibariyle güncel kur üzerinden değeri olan 38.859,75-TL’nin gecikme tazminatıyla birlikte iadesini, davacının maruz kaldığı tüm zararlar göz önünde tutularak uğramış olduğu elem, ızdırap ve manevi çöküntü nedeniyle 5.000,00 TL tutarında Manevi Tazminata dava tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte tahsilini, davalının neden olduğu olay nedeniyle kaçırılan uçağın 726,98 Euro bedelindeki bilet ücretine ilişkin dava tarihi itibariyle güncel kur üzerinden değeri olan 14.868,00 TL Maddi Tazminata dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte tahsilini, Mahkeme aksi kanaatteyse ilgili Mevzuat gereğince 600 Euro değerinde Maddi tazminata hükmedilmesini, yargılama gideri ile ücreti vekâletin davalı tarafa yükletilmesini dava ve talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; dava konusu uçuşun icra edildiği uçakta teknik (motor) arızası nedeniyle … ‘ya iniş yapmak zorunda kaldığını, arızayı kayıt ederek geri getirmenin mümkün olmaması nedeniyle düzeltici işlemler uygulandığını, bunun için gerekli personel ve malzemenin İstanbul’dan intikali gerektiğini ve bunun uçağın uçmasına engel teknik arıza nedeniyle yerde kalması “…” yani müc bir sebep teşkil ettiğini, uçuşun uluslararası nitelikte olmasından dolayı Montreal Konvansiyonu hükümlerine tabi olduğunu, 19. Maddeye göre ve … yönetmeliğinin 6/4 maddesine göre sorumlu olmadıklarını, teknik arızanın planlı olmasının mümkün olmadığını, iniş yapılmasının nedeninin stopover (duraklama) noktası olması olduğunu; stopover noktalarında aktarma uçuşlardan farklı olarak uçak değiştirilmediğini, duraklama sonrası aynı uçakla yolculuğa devam (direk uçuş) edildiğini, belirtilen bilet numaralarının ve bedellerinin hatalı olduğunu, … nolu olduğu belirtilen biletin … numaralı olduğunu, iddia edilen … uçuşlu biletin ücret iadesini istemesinin mesnetsiz ve hukuka aykırı olduğunu, teknik arıza nedeniyle davacının otele yönlendirildiğini ve davacının talebiyle biletinin …. nolu bilet ile ücretsiz değiştirildiğini, davacının bu bilet ile 14.08.2022 tarihli … sayılı …. uçuşunu tamamladığını; fakat bu biletin devam uçuşu olan … tarihli … uçuşuna yine kendi isteği ile katılmadığını, iade isteğinin gerçekleşmesi halinde yolcunun tüm bu uçuşları ücretsiz yapmış olacağını; davacının kendi isteği ile değiştirdiği bilete göre uçuşunun tamamlandığını ve …. olarak sorumluluklarının sona erdiğini ve 600,00 Euronun iadesinin hukuki bir dayanağı kalmadığını; davacının iadesini talep ettiği … numaralı biletin ise yukarıda bahsi geçen uçuşların devamı niteliğinde sıralı bir uçuş olmadığını ve diğerlerinden bağımsız bir bilet olduğunu; iki ayrı seyahat ve bağımsız iki ayrı bilet olduğundan dolayı iki ayrı hizmet akdinin bulunduğunu, bu nedenle … numaralı biletin koşullarına göre işlem yapılması gerektiğini söz konusu biletin iptal ve iadeye kapalı olduğundan dolayı bu bilet için yapılabilecek iade tutarının 17,98 Euro (334,00) TL ile sınırlı olduğunu, davacının manevi tazminat talebinin hukuki dayanaktan yoksun olduğunu, Montreal Konvansiyonunda taşıyıcının sorumluluklarının belirlendiğini ve manevi tazminat olarak bir sorumluluğun düzenlenmediğini, TBK m.58 koşullarının da gerçekleşmediğini, 5.000 TL manevi tazminat talebinin de fahiş olduğunu, belirterek davanın reddine, yargılama gideri ve vekalet ücretinin karşı tarafa tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
Dava, hava yolu yolcu taşıma sözleşmesinden kaynaklanan maddi ve manevi tazminat talebine ilişkindir.
Tarafların aktif ve pasif dava ehliyetleri denetlenip uyuşmazlık konuları re’sen belirlenerek taraflarca gösterilen deliller toplanmış ve konunun incelenmesinde uzmanlık gerektiren yönler olduğundan bilirkişi incelemesi yaptırılmak suretiyle dava sonuçlandırılmıştır.
Bilirkişi 31/08/2023 havale tarihli raporunda; dava konusu olayda davacının biletine konu uçuşun icrasına başlanmasından dolayı tehir durumunun söz konusu olmamasından dolayı … Yönetmeliğinin Uygulanması söz konusu olmadığını, gecikme ve hava arasının uçuşa elverişli olmamasının söz konusu olduğunu; gecikme yönünden konu ele alındığında teknik arıza nedeniyle iptal edilen ve yeniden ücretsiz biletleme yapılan uçuş arasında yaklaşık 24 saatlik bir gecikme olduğunu, hava taşıyıcısının hava aracının teknik bakım, onarım ve tüm donanımlarıyla birlikte uçuşa hazır etmek durumunda olduğunu, aksi halde yolcularının bundan doğan zararlarını karşılamak zorunda olduğunu, MonK m.19’daki tanıma uygun öngörülemez ve önlenemez olağanüstü bir arıza olup olmadığını davalı taşıyıcı ….’nin ispat etmesi gerektiğini, dava dosyasındaki … belgesindeki “Elektronik motor kontrolünün değiştirildiği ….” şeklindeki tamir ve bakımın öngörülemez ve önlenemez olduğunu ortaya koymadığının değerlendirildiğini, dava tarihi itibariyle oluşan TCMB kurlarına göre bir özel çekme hakkı 25,3592 olmasında göre davalı taşıyıcının gecikmeden doğan sorumluluk sınırı 5.346×25,3592= 135.570,28 TL olmakla davacının talebi ve oluşan gerçek zararının her halükarda davalı taşıyıcının sorumluluk sınırları kapsamında kalacağı sonucuna varıldığını(MonK m.21/1), buna göre davacının … Numaralı … bileti yerine davalı şirket tarafından … Numaralı … ( aktarmalı bağlantılı uçuş) bileti kendi rızası ile ve bedelsiz aldığına göre aktarma sonrası kullanmadığı … uçuşu bilet bedelini isteyemeyeceğini, … dönüş seferini ise … saat … kalkış olduğundan değişim sonucu verilen yeni biletindeki hakkını 15.08.2022 tarihinde kullanmış b ile olsa davalı …’nin gecikmesi nedeniyle (gecikme ve kaçırma arasında illiyet bağı) zaten kaçırmış olacağından dolayı bu bilet bedeli olan 726,98 Euro’nun tazmin edilmesi gerektiğini, davacının … ve … aldığı biletler nedeniyle uğradığı zararların ise yukarıdaki hesaplamaya göre 386,47 Usd olduğunu ve tazmin edilmesi gerektiğini, davacının dava tarihindeki kurlara göre TL cinsinden talepte bulunmasından dolayı yukarıda yapılan hesaplamaya göre davacının dava tarihi itibariyle tazmin edilmesi gereken zararlarının 22.051,91 TL olduğunu, manevi tazminat yönünden takdir ve değerlendirmenin Sayın Mahkemede olduğunu, bildirmiştir.
İncelenen tüm dosya kapsamı, tarafların iddia ve savunmaları, bilirkişi raporu içeriğine göre; davacının iş görüşmesi yapmak için davalı hava yolu şirketi ile yolcu taşıma sözleşmesi yaptığı, elektronik motor kontrolünün değiştirilmesinden ötürü gecikme yaşandığı, denetime ve hüküm kurmaya elverişli bilirkişi raporu doğrultusunda davalının sorumlu olduğu miktarın 22.051,91 TL olarak belirlendiği, davacı tarafından manevi tazminat talep edilmişse de yaşanan gecikmenin davacının kişilik haklarına saldırı niteliğinde olmadığı, havalimanındaki bekleme koşullarına ilişkin iddiaların ispatlanamadığı anlaşılmakla maddi tazminat talebinin kısmen kabulü ile manevi tazminat talebinin reddine dair aşağıdaki aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle; Davanın kısmen kabulü ile 22.051,91 TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, Manevi tazminat talebinin reddine, Alınması gerekli 1.506,37 TL harcın davacı tarafça yatırılan 1.002,92 TL harçtan mahsubuyla bakiye 503,45 TL harcın davalıdan alınarak hazineye irat kaydına, Davacı tarafından yapılan 179,90 TL başvurma harcı, 1.002,92 TL peşin harç olmak üzere toplam 1.182,82 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, Davacı tarafça posta / tebligat / bilirkişi gideri olarak yapılan (ayrıntısı uyapta kayıtlı) 2.752,50 TL yargılama giderinden kabul ve red oranı üzerinden takdiren 1.033,00 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına, AAÜT gereğince hesap edilen 17.900,00 TL ücreti vekaletin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, Reddedilen kısım üzerinden hesap edilen 17.900,00 TL ücreti vekaletin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, Arabuluculuk ücreti olan 1.600,00 TL’nin kabul ve red oranı üzerinden takdiren 962,44 TL’nin davacıdan 637,56 TL’nin davalıdan alınarak hazineye irat kaydına, Kararın kesinleşmesine kadar yapılan yargılama giderlerinin davacı tarafça peşin olarak yatırılan yargılama gider avansından mahsubu ile bakiye kısmın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine, Dair, 6100 sayılı HMK’nun 342 ve 345. maddeleri gereğince karşı tarafın sayısı kadar örnek eklenmek suretiyle tebliğden itibaren 2 haftalık süre içerisinde mahkememize verilecek dilekçe ile ilgili İstinaf Dairesi nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar taraf vekillerinin yüzüne karşı açıkça okunup, usulen anlatıldı.
İlk Yorumu Siz Yapın